Uzay Teknolojisi
YER ÇEVRESİNDE YÖRÜNGEYE GİREN UYDULAR
Lütfen Başlıklara Tıklayınız....
>>>Bilgisayar ve veri toplama sistemleri:
>>>Pozisyon belirleme ve sabitleme üniteleri:
Bu tür uydular genellikle insansızdır. Şu anda yer yörüngesi etrafında binlerce uydu bulunmaktadır. Uydu bir merkezi cisim etrafında (yer, gezegen, güneş gibi) eliptik veya dairesel yörüngeye girmek üzere imal edilmiş araçlardır. İçlerinde ve dışlarında yapacakları işe göre uygun aletlerle donatılmıştır. Kabaca bir uydunun yapısı incelenirse, şu kısımlardan oluştuğu görülür:
Uyduların dışları: Uydunun dış kısımları gümüş veya altın
bir baraka ile kaplanmıştır (özellikle tüm haberleşme uyduları,
iç gezegenlere gönderilen uydular ve ay modülleri). Bu tabakanın
en belirgin özelliği yansıtıcı olmasıdır. Güneş ışınları
yansıtılarak uydunun ısınması engellenmiş olur. İkinci neden ise
özellikle altının iyi bir iletken olmasıdır. Yer yörüngeli
uyduların büyük bir kısmı Van Allen manyetik kuşakları içersinde
bulunurlar. Bu kuşaklar güneşten ya da yıldızlar arası ortamdan
gelen yüklü parçacıkları hapsederek, kutup ışımasına neden
olurlar. Bu parçacıkların oluşturdukları elektrik alan uydudaki
elektronik aletlerin çalışmasını engeller. Altın barak oluşan
elektriği toplamaya yarar. Özellikle haberleşme uydularının
anten bağlantıları bile altın barak ile kaplanmıştır. Üçüncü bir
neden ise mikron büyüklüğündeki asteroidlerin uydunun iç
kısımlarına zarar vermesini engellemek içindir.
Haberleşme Sistemleri: Eğer uydu ölçüm yapıyorsa, örneğin
astronomik amaçlı ise yıldızları, gezegenleri, güneşi ya da
derin uzayı inceliyor demektir. Ölçümleri radyo sinyalleri ile
yeryüzüne ulaştırıyordur. Uydudaki bilgi yerdeki belli
istasyonlara belirli zamanlarda aktarılır. Haberleşme uyduları
ise yeryüzünün belli bir bölgesinden gelen sinyalleri diğer
tarafa aktarırlar (devletler ve kıtalar arası telefon konuşması,
TV yayını vs.). Bu tür uydulara yansıtıcı uydular denir. Bunun
dışında uydu ile bizzat haberleşmeyi sağlayan sistemler vardır.
Bu sistemler yardımı ile uydunun yeri, enerji durumu, hızı
tespit edilir. Ona görede gerekli yörünge düzeltmeleri yapılır.
Bilgisayar ve veri toplama sistemleri: Dedektörler, radyo
antenleri, teleskoplar, kameralar vs.
Güç kaynakları: Güç kaynağı bir uydunun en önemli
kısmıdır. Uydu üzerindeki elektronik ve mekanik donanımı
çalıştırmak için enerjiye ihtiyaç vardır. Bu enerji ya imalat
sırasında kendisine yüklenmiş piller (doldurulmuş pil veya atom
pilleri) vasıtasıyla karşılanır. Ya da uydu enerjisini dış
ortamdan tedarik eder. Dış ortamdan (Güneş’ten) enerji güneş
panelleri ya da güneş pilleri yardımıyla sağlanır. Bu tür elde
edilen enerji elektronik aksam için gereklidir. Bunun dışında
uyduların yörünge düzeltmelerinde belli bir eksoz hızı elde
etmek için itme kuvvetine ihtiyaçları vardır. Bu tür enerji ile
genellikle imalat sırasında uyduya yüklenir (yanıcı ve yakıcı
sıvı yakıtlar) ya da uzay mekikleri vasıtasıyla yörüngede yakıt
nakli yapılır.
Pozisyon belirleme ve sabitleme üniteleri: Uydular güneş
ışınlarından korunmak için kendi eksenleri etrafında dönerler.
Bu dönme düzgün olmak zorundadır ve daima kontrol edilir. Belli
bir yıldıza kilitlenme için uydunun pozisyonu çok önemlidir.
Ayrıca astroid veya yörüngedeki bir uydu artığı ile çarpışma
uydunun kontrolden çıkmasına neden olabilir.
Bu tür uydular, yeryüzünün boylam çizgilerine paralel olarak dolanırlar. Yer küresi döndüğü için devamlı olarak yeryüzünün farklı bölgelerini gözlerler. Genelde Yer’in iyonosfer tabakası, kutup bölgeleri, okyanuslardaki akıntılar, erozyon, tarımsal ürünlerin tespiti, yeryüzünün fotoğrafının çekilmesi, askeri bölgelerdeki hareketlilik, maden ve petrol yataklarının tespiti gibi, yer küresine ait bilgi toplama işleri bu tür yörüngeli uydular vasıtasıyla yapılırlar. Bazı meteoroloji uyduları da kutup yörüngeli olarak atılabilmektedir. Alçak yörünge uydularıdır ve dolanma periyotları kısadır.
Uzay Teknolojisi Ana Sayfasına Dön Sayfa Başına Dön
